هیچهایک یا رایگان سواری یک روش ارزان، ساده و یکم ماجراجویانه برای رفتن از یک نقطه به نقطه ی دیگه است که عموما در سفر استفاده میشه. یعنی بجای اینکه برای سفر از حمل و نقل عمومی و یا ماشین شخصیتون استفاده کنید، نقطه ای می ایستین و از ماشین های گذری می خواین که شمارو بدون دریافت هزینه به جایی در مسیرتون برسونند. در این حالت هم شما هزینه ی سفرتون کمتر میشه، هم ماشین تک سر نشین نرفته و هم یه تعامل انسانی و فرهنگی بین شما و راننده صورت میگیره که می تونه برای هر دو مفید باشه.
تو سالهای اخیر تب و تاب هیچهایک تو ایران یکم بالا رفته گردشگرای ایرانی زیادی چه داخل ایران و چه در خارج از کشور هیچهایک می کنن.
سحر طوسی یکی از همین سفربرو های با تجربه است که تجربیات خیلی زیادی از هیچهایک داشته. یکم از وقتش رو گرفتم، باهم گپ زدیم و این مقاله رو با راهنمایی سحر و تجربیاتش نوشتیم تا تمام و کمال شمارو با هیچهایک، اصول اولیه اش و توصیه های ایمنیش آشنا کنیم.
از کجا و چطور هیچهایک کنیم؟
تجربه سحر ثابت کرده که هر جایی که فکرش رو بکنید میشه هیچهایک کرد. چه وسط شهر باشه و چه خارج از شهر. ولی بهترین جا برای رایگان سواری حوزه خارجی شهر و جاهای مثل پلیس راه، پمپ بنزین و کنار سوپرمارکت ها هستش که ماشین ها امکان توقف در مسیر رو دارن.
برای متوقف کردن ماشین، راه های مختلفی وجود داره ولی عموما هیچهایکرها با بالا آوردن دستشون و نشون دادن انگشت شصت و یا با نوشتن مقصدشون رو یه تیکه کاغذ به راننده ها می فهمونن که قصد رایگان سواری دارن. تو این قسمت، پوشیدن لباس های روشن، داشتن لبخند و البته ایجاد یک رابطه چشمی با راننده می تونه شانس شمارو برای ایستادن ماشین براتون بالاتر ببره.
چرا هیچهایک می کنیم؟
- منفعت مالی: یکی از مزایای این نوع از سفر کمک به هزینه هاست و قطعا این خودش دلیل مهمی برای خیلی از هیچهایکر هاست.
- مردم شناسی: هیچهایک یه فرصت مناسب برای تعامل با مردم محلی یک منطقه و یا یک قشر خاص رو به شما میده. مثلا برای سحر یکی از بهترین تجربیاتش اولین باری بوده که با یه کامیون هیچهایک می کنه و همین باعث میشه تا کلی اطلاعات راجع کامیون ها و قشر کامیون دارها بگیره.
یک هیچهایکر باید چه خصوصیاتی داشته باشه؟
- مدیریت بحران بلد باشه.
- کسی باشه که دست و پای خودش رو در مواقع غیرقابل پیش بینی از دست نده.
- پر انرژی باشه.
- روابط عمومی خوبی داشته باشه و بتونه به راحتی با آدم ها ارتباط برقرار کنه.
- مسئولیت پذیر باشه.
- اعتماد به نفس داشته باشه و به حس های خودش باور و شناخت کافی داشته باشه.
- انسان باهوشی باشه.
- توان بدنی کافی برای انتظار و یا پیاده روی طولانی داشته باشه.
- ماجراجو باشه و جسارت کافی داشته باشه.
- صبور باشه.
موقع ایستادن ماشین و سوار شدن به راننده چی بگیم؟
خوبه که ابتدا مسیرتون رو با راننده چک کنید تا از هم مسیر بودنتون مطمئن بشید. بعد با کمال احترام از راننده بخواین که اجازه همراهی باهاش رو تا مقصدتون به شما بده. نوع حرف زدن شما با راننده در این قسمت حریم شمارو کاملا می تونه مشخص کنه، پس در انتخاب جملاتتون دقت کنید. اگر هم شک دارین که راننده مسافر می بره و ممکنه پولی از شما درخواست کنه، بهشون اطلاع بدین که قصد دارین به صورت رایگان همراهش باشید که بعدا مشکلی پیش نیاد.
بعد از اینکه همه ی این مراحل با موفقیت طی شد و سوار ماشین شدید، خوبه که خودتون رو با لبخند و یک لحن درست به راننده معرفی کنید. کمی از خودتون، شهرتون و سفرتون بگین تا راننده هم بتونه راحت تر به شما اعتماد کنه. حتی می تونید از هیچهایک و دلایلتون برای انتخاب این نوع سفر هم صحبت کنید.
حواستون باشه که هیج راننده ای دنبال یه همسفر وراج نیست، پس این ارتباط کلامی باید دوطرفه باشه و با پرسیدن سوال های ابتدایی مثل اسم راننده و شهر محل زندگیش می تونید یه مکالمه دو طرفه رو آغاز کنید. لطفا در هیچهایک از راننده و یا مسافرهای دیگه از باورهای شخصیی دینی و سیاسیشون سوالی نپرسید.
از کجا بفهمیم که راننده مورد اعتماد هستش؟
یه بخش از این ماجرا به ما و بخشیش به راننده بر می گرده ولی هیچ هیچهایکی بدون ریسک نیست و همین اون رو تا حدی ماجراجویانه می کنه. در هر صورت برای اینکه موفقیت بیشتری تو این نوع از سفر داشته باشیم یه چند تا قاعده هست که باید رعایت کنیم:
- اگر دختری در ایران قصد هیچهایک داره، حتما باید پوشش معقولی و متناسب با فرهنگ منطقه ای که توش هستش رو داشته باشه. مثلا اگر تو شهری مثل یزد هستین که مردمانش مذهبی تر هستن، بهتره که شما هم پوشیده تر باشید تا توجه بدی به خودتون جلب نکنید.
- وسایل گرونقیمت رو با خودتون تو هیچهایک نبرید و یا حداقل اگر دوربین گرونی همراه دارید اون رو در معرض دید قرار ندین. چون شما به تنهایی با داشتن کوله و ایستادن کنار خیابون جلب توجه می کنید.
- اگر ماشین سواری سوار میشین، در صورتی که سرنشینان اون ماشین یک خانواده یا زوج باشن، اون ماشین قطعا قابل اطمینان تر هستش. مخصوصا اگر بچه ای تو ماشین باشه.
- خوبه که همیشه پلاک ماشین رو چک کنید تا بدونید راننده متعلق به کدوم استانه.
- اگر خانم هستید و سرنشینان ماشین دو مرد هستن، احتمالا بهتره که از سوار شدن ماشین خودداری کنید.
- اگر ماشین باری رو برای سوار شدن انتخاب می کنید، حواستون باشه که اون ماشین بار داشته باشه. در این صورت قطعا اون ماشین مقصد مشخصی داره و نمی تونه خارج از مسیر بره.
- به حستون اعتماد کنید. یعنی اگر ماشینی ایستاد و موقع سوار شدن و مواجه شدن با راننده حس خوبی بهتون دست نداد، با یه عذرخواهی از سوار شدن خودداری کنید. خوبه که پس ذهنتون یه توجیهی برای این مواقع داشته باشید تا دستپاچه نشید.
- حتما در طول روز و روشنایی هیچهایک کنید.
- برای این سفر لازمه که شما از نظر زمانی منعطف باشین و البته زمان زیادی رو هم در سفر داشته باشید. اولا که ممکنه پیدا کردن ماشین ازتون زمان زیادی ببره و دوم اینکه اگر مجبورین در ساعت خاصی به اقامتگاه یا فرودگاهی برسین بهتره کلا ازش صرف نظر کنین، چون ریسکش به ضرر مالیش نمی ارزه. پس در صورتی که چادری برای اقامت ندارین و باید خودتون رو به جای مشخصی برسونید، کمی محتاط تر عمل کنید.
- اگر تنها هستین، حتما جلو بشینین تا بتونین با راننده ارتباط برقرار کنید ولی قبلش خوبه که از راننده برای جلو نشستن اجازه بگیرید تا از همون اول حریم و احترام بینتون روشن باشه.
- اگر مسیرتون طولانی هستش، سعی کنید با خودتون آب و غذا داشته باشید. در مسیرهای کوتاه هم خوبه یه تنقلات کوچکی همراه داشته باشید و اون رو به راننده تعارف کنید. البته لازمه که کمی برای اینکار و یا قبول کردن خوراکی از طرف راننده صبر کنید تا اعتمادی بیشتری بینتون شکل گرفته باشه.
- اگر زمان زیادی منتظر بودید و ماشینی نگه نداشت بهتره شروع به پیاده روی به سمت مسیرتون بکنید. خوبه که ایده ای از نزدیکترین شهر ممکن و جایی که می تونید سوار اتوبوس بشید هم داشته باشین.
- اگر توی کشور خارجی ای هیچهایک می کنین که زبانش با شما متفاوت هستش، سعی کنید قبل از سفر چندین جمله و کلمه کاربردی به زبان محلی یاد بگیرید تا در صورتی که راننده انگلیسی بلد نبود بتونین یه ارتباط اولیه باهاش برقرار کنید. همیشه گوگل ترنزلیت رو به زبان محل سفر روی گوشیتون دانلود داشته باشین تا در صورت نیاز ازش استفاده کنید.
- موقع سوار شدن هر ماشینی، در صورتی که اینترنت همراه دارید، اطلاعات ماشین رو برای یکی از دوستان و یا آشنایانتون بفرستید. البته یکم بستگی به کشوری که توش سفر می کنین هم داره. مثلا در کشوری مثل گرجستان هیچهایک بسیار جا افتاده و امنه و احتمالا کمتر نیاز دارین تا نگران همچین مسائلی باشید.
- وسایلتون رو در طول سفر کنار خودتون نگه دارین و تو صندوق یا جایی نذارین، تا اگر اتفاقی افتاد بتونین سریعا اونهارو بردارین و از ماشین پیاده بشین.
- در مواقع خستگی و خواب آلودگی اصلا هیچهایک نکنید.
- اگر از نظر جسمی و روحی شرایط خوبی ندارین هیچهایک نکنید.
- موقع ایستادن کنار خیابون کوله به دوش باشید تا ماشین ها متوجه مسافر بودن شما بشن.
- خیلی از هیچهایکر ها خانوم در این نوع سفر با خودشون چاقو و یا اسپری فلفل دارن. سحر هم می گفت که مثلا در هند با خودش پودر فلفل داشته و گاهی چاقویی رو هم دم دست نگه می داشته اما هیچ وقت بهشون نیاز پیدا نکرده.
- حتما نقشه مسیر همراهتون یا تو گوشیتون باشه.
- در یک سری از کشورها هیچهایک ممنوع هستش. پس خوبه قبل از سفر خارجی از قوانین هیچهایک در کشور مقصد به وسیله سایت Hichwiki.org مطلع بشید.
آیا مسیرهای طولانی رو میشه هیچهایک کرد؟
قبل از هیچهایک کردن حتما در مورد مسیرتون و ماشین هایی که از اون مسیر می گذرن تحقیق کنید. مثلا اگر جایی جاده ترانزیت هستش، گزینه های کمتری خواهید داشت و ماشین ها مسیر طولانی تری رو سفر می کنند. ولی حتی اگر راننده ای حاضر باشه تا شمارو در یک مسیر طولانی همراه کنه، باید این نکته رو در نظر بگیرین:
اول اینکه اون فرد، راننده شخصی شما نیست، پس لازمه تا باهاش هم صحبت بشد. این موضوع تو مسیر طولانی خودش می تونه یکمی مشکل باشه. مخصوصا اگر شما تنها باشین، خسته باشین و قصد استراحت داشته باشین. پس حواستون رو جمع کنید.
آیا هیچهایک برای دخترها آسون تره؟
خیلی از هیچهایکرها و اغلب آقایون معتقدند که هیچهایک برای خانوم ها راحت تره چون ماشینهای بیشتری جلوشون می ایسته. سحر معتقده که این داستان کاملا برعکسه چون اگر برای یک دختر چند برابر ماشین ایست می کنه، تعداد زیادی از اونها انتخاب درستی نیستن و این شناسایی راننده مطمئن رو برای خانوم ها سخت تر می کنه.
اگر این تجربه ها و مطالب شما رو برای یک هیچهایک آماده کرده، لازمه که قبلش فکر کنید که اصلا به چه دلیل قصد هیچهایک کردن رو دارید و به چه دلیل حاضر هستید که همچین ریسکی رو بپذیرید؟!
هیچهایک کردن یک ارزش نیست که لازم باشه همه ما با تجربه کردنش به خودمون ببالیم. هدف سفر برای کسی مثل سحر شناخت خودش، محیط اطرافش، آدمها و فرهنگ های دیگه و در نهایت گسترش جهان بینیش هستش. برای رسیدن به این هدف لزوما نیازی نیست که هیچهایک کنه ولی هیچهایک مثل کوچ سرفینگ یا اقامت در هاستل میتونه فرصتی رو برای ایجاد ارتباط با آدم های دیگه براش ایجاد کنه و همین باعث میشه که گاهی سراغش بره.
در آخر مکالمه مون از سحر خواستم که بهترین و بدترین تجربه خودش رو از هیچهایک بگه که اینجا براتون فایل صوتیش رو می ذارم تا با صدای خودش داستان رو بشنوید.
سحر طوسی که این مقاله به کمک تجربه اون نوشته شد متولد ۶۱ هستش. خودش رو جهانگرد و عکاس معرفی می کنه و سفرهای بسیار جالبی داشته. برای خود من داستان سفرش به عراق از همه جذاب تر بوده. از دیدگاه من سحر دختری شجاعه که برای رسیدن به خواسته هاش دست از تلاش برنمی داره. یک شخصیت بی حاشیه در فضای مجازی که طی یک مسیر طولانی راهش رو پیدا کرده و اهدافش رو فدای سلیقه مخاطب و دیگران نمی کنه.
توصیه می کنم صفحه اینستاگرام سحر رو دنبال کنید و در ادامه مسیر همراهش باشین.
خیلی اتفاقی به وبسایت شما برخوردم. چیزی که میخوام عرض کنم انقدر با پارادایم شما متفاوته که نه بخ حاطر تاثیر بلکه به خاطر دلسوزی می‌گم. اینکه دنیای شما یه دنیای سفر ماتریالیستیه یعنی شما از خدایی که هست خیلی دورید و خدایی که توی ذهنتون ساختید رو میشناسید و قبول دارید.
مراقب باشید انتخاب شما ، زندگیتون رو به پوچی نرسونه. خدا رو اونطوری که هست ببیینید نه اونطوری که عوام تعریف می‌کنند. جهان رو همونطور یکپارچه که هست یکپارچه ببینید، دین، سیاست، روش‌زندگی و تفریح و اخلاق یکپارچه و مرتبط به هم هستند.
بیدارشوید قبل از آنکه بیدارتان کنند.