راهنمای سفر به یزد | هر آنچه باید بدانید

سفر به یزد با اون منظره ی بی نظیر از بادگیرها در پس زمینه ی آسمون آبیش، خونه های کاهگلی، آب انبارها، زورخانه ها و لهجه ی شیرین مردمش از محبوب ترین تجربه های سفرم تو ایران حساب میشه. از همون بار اول که پام رو تو خیابون های باریک و سقفدارش گذاشتم، تا وقتی که تو سفرهای بیشتر تونستم جنبه های بیشتری ازش کشف کنم، یزد همه جوره من رو اسیر خودش کرد. 

يادمه اولین بار تو زمستون رفتم یزد و وقتی ماشین وارد بافت تاریخی شد رسما میخکوب شدم. همه چیز عین تو فیلمها بود، با این تفاوت که آدما داشتن تو اون شهر واقعا زندگی می کردن. 

یزد آرامش عجیبی داره. مردمش فروتن و به نسبت مذهبی هستن. و اگر کمبود آب تو کویر یه چیز رو خوب بهشون رو یاد داده باشه اینه که سخت کوش باشن. 

نسل بعد از نسل، یزدی های به طرز شگفت انگیزی  یاد گرفتن تا با محیط کویری زندگیشون به تعادل برسن. همین شده که در صنعت نساجی سرآمد بودن، با بادگیرها خونه هاشون رو خنک کردن، با آب انبار قطره قطره آب رو حفظ کردن و سیستم آبرسانی کارآمدی به اسم قنات رو ابداع کردن. 

 خلاصه اینکه اگه تاحالا از بین شهرهای بزرگ ایران فقط سراغ اصفهان و شیراز می رفتین، نصف عمرتون بر فناست. یزد خیلی متفاوت تر از هر جای دیگه است و سفر بهش بر هر ایرانی همه جوره واجبه!

بهترین زمان برای سفر به یزد کی هستش؟

یزد بخاطر گرمای طاقت فرسای تابستون و زمستون های خشک و سوزناکش معروفه. من تو فصل های مختلف به یزد رفتم و به هیچ وجه تحمل گرمای تابستونش رو ندارم. اما اگر زمستون به یزد سفر کنین، در صورتی که لباساتون حسابی گرم باشه، آفتابم به کمکتون میاد و اونقدر سخت نمی گذره. 

ولی بهترین زمان سفر به یزد اوایل بهار و نیمه دوم پاییزه که هوا کاملا معتدله و آفتاب آدم رو اذیت نمی کنه. 

چجوری بریم یزد؟

دسترسی به یزد خوشبختانه خیلی راحته. از بیشتر شهرها اتوبوس مستقیم داره. از مشهد، بندر عباس، کرمان و تهران دائما پرواز میره و از همین شهرها هم قطار داره. 

جاذبه های گردشگری یزد کدام اند؟

بافت تاریخی

پرسه زدن تو بافت تاریخی یزد به نظر من جذاب ترین تجربه ای هستش که می تونین در سفر به یزد داشته باشین. باقت قدیمی که به ثبت میراث جهانی یونسکو هم رسیده. خیلی خوب و عالی نگهداری شده و پر از هتل، اقامتگاه، رستوران و البته جاذبه های مهم گردشگریه.

برای درک و حس کردن بافت تاریخی یزد بهتره خودتون رو توش رها کنید. بی خیال نقشه و موبایل بشین و حسابی دالان ها و کوچه های باریکش رو بگردین. 

مسجد جامع یزد

مسجد جامع یزد از زیباترین مسجدهاییه که تو ایران دیدم که بلندترین مناره ی ایران رو داره و تقریبا از هر پشت بامی تو یزد معلومه. مسجد جامع یزد بخاطر کاشی کاری بی نظیرش زبانزده و پایه های اصلیش به زمان ساسانی برمی گرده. برای بازدید از مسجد حواستون باشه که موقع اذان اونجا نباشین و حتما اگر تونستین سراغ قنات زارچ تو حیاط هم برید. 

باغ دولت آباد

اگر دوست دارین خنکای باغ های وسط کویر رو تو گرمای بعد از ظهر حس کنید، حتما یه سر به باغ دولت آباد یزد بزنید. اینجا می تونید بلندترین بادگیر ایران رو از نزدیک ببینید، از سقف های بی نظیر و شیشه های رنگی عمارت عکس بگیرین و یا کنار استخر بشینید و از هوای خنک باغ لذت ببرید. 

میدان امیرچخماق

مجموعه امیرچخماق شامل مسجد، حمام، کاروانسرا و غیره بوده ولی مهمترین چیزی که امروز از این مجموعه آدم هارو به این میدون می کشونه همون ساختمون ۳ طبقه ی تکیه هستش که تو روز عاشورا از باشکوه ترین نخل گردانی ها توش اتفاق می افته. نخل چوبی معروفش همیشه تو میدون هستش. بهتون توصیه می کنم بعد از تاریکی هم یه سر به میدون بیاین، کنار استخرش بستنی سنتی بخورین و از نمای تکیه که نور پردازی شده لذت ببرین.

آتشکده

یزد محل زندگی بزرگترین جمعیت از جامعه زرتشتی ایران هستش و آتشکده یزد محل نگهداری یکی از ۹ آتش مقدس دنیاست که بیش از ۱۵۰۰ ساله که خاموش نشده. معماری آتشکده ساده است و اگر زرتشتی نباشین فقط تا قسمتی از ساختمون رو می تونین بازدید کنید و آتش رو از پشت شیشه ببینید.  کنار آتشکده هم یه موزه است که خیلی بی سلیقه ساخته شده ولی می تونین اطلاعات بیشتری رو از فرهنگ زرتشتی یاد بگیرین. 

برج های خاموش

از نظر دین زرتشتی جسد ناپاک هستش و برای اینکه موجب آلودگی زمین و آتش که مقدس هستن نشه اون رو هیچ وقت دفن نمی کردن. زرتشتیان قدیم جسد مردگانشون رو به نقاط بلندی مثل این برج های خاموش می بردن تا در معرض آفتاب شدید و پرندگان از بین برن. چیزی که از جسد باقی می موند رو موم اندود می کردن و بعد دفن می شد. البته الان دیگه کسی اینکارو نمی کنه. جسدها یا دفن می شن و یا سوزانده. 

اگر دوست داشتین محل نگهداری این جسدهارو ببینید سری به برج های خاموش یزد بزنید. یکم باید از سراشیبی تند بالا برین ولی عوضش منظره ی یزد رو هم از بالای کوه می تونید تماشا کنید.

زورخانه صاحب الزمان

اولین تجربه دیدن تمرین تو زورخانه رو من تو زورخانه صاحب الزمان یزد دیدم که از یک آب انبار به زورخانه تغییر کاربری داده. بعدها چندین بار به اینجا برگشتم و تجربه اش رو به همه در سفر به یزد پیشنهاد می کنم. برنامه های زورخانه ساعت منظم و دقیقی نداره ولی احتمال اینکه بعد از نماز مغرب برنامه باشه زیاده. 

تو منطقه فهادان، کنار هتل مظفر هم یه زورخانه دیگه هست که دیدنیه و می تونه گزینه مناسبی باشه. 

موزه آب

موزه آب یزد تو یه خونه قدیمی و اعیونی تو بافت تاریخی هستش که قنات داره و می تونید از نزدیک قناتش رو ببینید. خود خونه یه حیاط با صفا داره و دیدنیه و از اون طرف هم می تونید با دیدن عکس ها و نقاشی ها اطلاعاتتون رو نسبت به سیستم آبرسانی طراحی شده توسط ایرانی های افزایش بدین. 

بقعه رکن الدین

اگر سمت بافت مرکزی رفتید و یا از پشت بامی نمای بافت تاریخی یزد رو ببینین، گنبد بقعه ی رکن الدین حتما قابل دیدنه. این بقعه در فاصله کوتاهی از زندان اسکندر قرار گرفته و کاشی کاری فوق العاده زیبایی داره. به نظرم اگر وقت دارین زندان اسکندر رو حتما بیخیال بشین و به بقعه رکن الدین برین. 

بهترین هتل ها و اقامتگاه های یزد کدامند؟

• اقامتگاه های ارزان: هاستل فرندلی، هاستل گود فیلینگ، هاستل بادگیر، هاستل رست آپ
• اقاتگاه های متوسط: هتل راه ابریشم، خانه سنیک، خانه باران، هتل کهن کاشانه، هتل نارنجستان، نارتیتی
• آقامتگاه های لوکس: هتل صفاییه، هتل داد، هتل ارگ

بهترین کافه های یزد

• کافه خانه هنر (منظره پشت بام دارد)
• کافه هره
• کافه فاضلی (منظره پشت بام دارد)
• کافه کلهر
• کافه ناردون (منظره پشت بام دارد)

بهترین رستوران های یزد

• رستوران تالار یزد
• رستوران سیب و نار
• رستوران هتل راه ابریشم
• رستوران رس توران در هتل صفاییه
• رستوران هتل کهن کاشانه
• عمارت وکیل (غذای فرنگی)

در سفر به یزد چی بخوریم؟

• قیمه یزدی
• شولی
• کلجوش
• کشک بادمجان یزدی
• آش گندم
• تاس کباب شتر
• فالوده یزد (بستنی فروشی شیرحسین)
• قهوه یزدی

سوغات یزد چیه؟ و کجا بخریم؟

ترمه: کیه که ندونه ترمه دست ساز یزد زمانی برای خودش غوغایی می کرده و هنوزم از مهمترین سوغات یزد حساب میشه. هر چند دیگه ماشینی شده. اگر دنبال ترمه خوب هستین فروشگاه ترمه رضاییه تو میدان امیرچخماق تنوع بسیار بالایی از رنگ و طرح داره. اگر هم دنبال نمونه ارزون تر با همون کیفیت هستین بهتره سراغ ترمه دستجردی برید. 

شیرینی: شهرت شیرینی یزد به قطاب و باقلواشه و احتمالا اونقدر خوشمزه هست که بالاترین آمار دیابت تو کشور واسه یزدی ها باشه! برای خرید شیرینی فروشگاه حاج خلیفه رهبر تو میدان امیرچخماق نیازی به معرفی نداره و احتمالا همه تابه حال شیرینی هاشو تو مهمونی ها امتحان کردین. 

حوله نخی، دستمال نون و شمد: صنعت نساجی تو یزد بهترین تو کل ایرانه. یزدیها بخاطر گرمای شدید تونستن پارچه های خیلی نازک و خنکی رو طراحی کنن که کاربردهای مختلف هم داره. اگر اهل سفر هستین حتما برای خودتون از حوله های نخی یزدی بخرین چون هم خیلی کم جا و سبکن و هم اینکه آبگیریشون عالیه. اگر هم مثل من دوست دارین تو سرما و گرما یه چیزی روی خودتون موقع خواب بکشین، شمد نوعی ملحفه یزدی با جنس پنبه است که بسیار خنکه و اصلا نمی ذاره زیرش عرق کنید. 

طلا: طلای یزد بخاطر زرد بودنش تو ایران معروفه و بسیار با کیفیته. حجم طلای خالص موجود تو بازار زرگرهای یزد اونقدر بالاست که تهران هم به پاش نمی رسه. طلای یزد هنوز عمدتا دست سازه و بخاطر همین بسیار ظریف و زیباست. اگر خواستین طلا بخرین، طلا فروشی خیرالهی تو بازار زرگرها در بازار خان قدیمی ترین طلا فروشی بازاره و بهترین جا برای خرید طلا. 

نبات: نبات تو یزد انواع خیلی مختلفی داره و بسیار هم پرکاربرده. یزدی ها علاوه بر نبات ماشینی نبات دستی هم درست می کنن که بسیار خوش طعمه. نبات افضلی بهترین کارخانه یزد برای قند و نباته و چند تا شعبه تو شهر از جمله در محله صفاییه داره. 

ارده: ارده معروف یزد در واقع برای شهر اردکانه. بهترین مارکش بارپاز هستش که هم حلوا ارده داره و هم ارده. حتی کرم ارده با طعم های مختلفش رو هم می تونید تو یزد پیدا کنید. 

نان: اگر تو یزد از نانوایی رد می شدین حتما نان یزدی رو امتحان کنید. نان یزد دو چونه است، همیشه تنوریه و بسیار با کیفیته.

لبنیات: لبنیات یزد بسیار با کیفیت و بخصوصه. ماست گوسفندی تو تابستونا طرفدار زیادی داره و مثل قدیم درست میشه. کشک و قره و قروت یزد هم معروفه. 

نان خشک: اگر اهل درست کردن آبدوغ خیار هستین، نان خشک یزد خیلی ترد و خوشمزه است و جون میده واسه آبدوغ خیار. 

سفال و سرامیک میبد: تو یزد مغازه های خیلی زیادی هستن که سفال میبد رو می فروشن ولی اگر فرصت کنید و به میبد برید، اونجا یه خیابان پر از سفال و سرامیک فروشیه با انواع طرح ها و رنگ های مختلف که سرویس های خیلی کاملی هم داره. 

مقصد های پیشنهادی برای سفر به اطراف یزد

کاروانسرای زین الدین

کاروانسرای زین الدین یکی از ۲ کاروانسرای گرد کل ایران هستش که تبدیل به اقامتگاه شده. کمی بیشتر از ۱۰۰ کیلومتر با یزد فاصله داره و تو جاده ی به سمت کرمانه ولی حتما حتما ارزش یک شب اقامت رو در سفر به یزد داره. تنها مشکل اینجاست که ظاهرا برای ایرانی ها یکم با دردسر اتاق میدن و من از آخرین وضعیتش اطلاعی ندارم. اما یکی از بهترین تجربه های اقامتم تو ایران تو همین کاروانسرا بوده. 

فهرج

فهرج فقط ۳۰ کیلومتر با یزد فاصله داره. یه شهر کوچک و قدیمیه ولی بخاطر مسجد جامع اش که یکی از قدیمی ترین مسجد های ایران هست بسیار معروفه.

میبد

میبد علاوه بر سفال و سرامیکش بخاطر نارین قلعه شناخته شده هستش. نارین قلعه یک نمونه عالی جامانده از قلعه های ساسانی تو ایران هستش. می دونستین میبد زمان مظفریان پایتخت ایران بوده؟؟ علاوه بر نارین کاروانسرای عباسی و چاپارخانه مربوط به دوران صفویه هم ارزش بازدید دارن. 

خرانق

خرانق یک نمونه بی نظیر از روستاهای تماما کاهگلیه که متاسفانه به علت تمام شدن منابع آب تبدیل به متروکه شده. بهتون توصیه می کنم خودتون رو به بلندترین نقطه ی روستا برسونید و از منظره ی روستا با مناره، مسجد، کاروانسرا، دالان ها، تونل ها با پس زمینه شیرکوه لذت ببرید. اگر در سفر به یزد فقط یک روز فرصت برای دیدن اطراف شهر دارین، توصیه می کنم سمت خرانق برین و سر راه چک چک و میبد رو هم ببینید. 

چک چک

چک چک نام منطقیه که بخاطر زیارتگاه معروف زرتشتیش مسافران زیادی داره و مقدس ترین مکان برای زرتشتیان ایران حساب میشه. بهتون توصیه می کنم قبلش داستان چک چک رو بخونید چون خود زیارتگاه به تنهایی ساختمون خاصی نداره. 

سریزد

قلعه سریزد مربوط به دوره ساسانی هستش و محلی برای نگه داشتن مواد غذایی و غلات بوده. در مواقع غارت مردم اموال گرانبها شون رو تو این قلعه نگهداری می کردن. یه جورایی قدیمی ترین صندوق نگهداری کالاهای ارزشمند دنیا بوده. قلعه خیلی خوب نگهداری شده و قطعا ارزش بازدید داره.